Melisso
Melissa officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Limouneto, Abihano, Pimen-dis-abiho, Pounsirado, Citrounello.
Nom en français : Mélisse officinale.
Descripcioun :La melisso es uno planto naturalisado encaro cultivado que nous vèn de Grèço e de Turquìo. S'es escapado dis ort e s'atrobo aro proche de ribiero (ripilsivo). Se recounèis à soun óudour de citroun e à la coulour jauno de si boutoun de flour.
Usanço :Es couneigudo pèr èstre vertuouso contro mant un mau : antispasmoudico, sedativo, estoumatico, antiviralo. Pèr acò, lou miés èi de n'en faire de tisano, 10g de fueio fresco o 5g de seco 3 cop pèr jour.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Melissa
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Melissa officinalis L., 1753
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800